Wypalenie zawodowe – zasady wspierające rozwój

WYPALENIE ZAWODOWE

Wypalenie zawodowe definiuje się, jako jedną z możliwych odpowiedzi jednostki na chroniczny stres, związany z działalnością zawodową. Pojawia się w zawodach, których cechą jest ciągły kontakt z ludźmi, wymagający zaangażowania emocjonalnego. Chodzi o ten typ profesji, w którym bliski kontakt interpersonalny wiążący się z procesami zaangażowania i wymiany emocjonalnej odgrywa główną rolę, profesji, w której osoba wykonawcy stanowi swoiste narzędzie pracy i jest miernikiem jej skuteczności.

Trochę teorii – czyli etapy:

Wyczerpanie emocjonalne i psychofizyczne – pojawiające się na skutek psychicznego przemęczenia lub przeciążenia intensywnością kontaktów interpersonalnych; przejawia się zmęczeniem, bólami głowy, bezsennością, nadmiernym poceniem się, stanami podgorączkowymi,
Depersonalizacja – to stawanie się obojętnym w reagowaniu na ludzi (klientów).Do klasycznych technik depersonalizacyjnych należą: etykietowanie, uprzedmiotowianie ich, stereotypizacja, a to pozwala uciec od kontaktów wymagających emocjonalnego zaangażowania.
Obniżenie oceny własnych dokonań -to nasilenie się negatywnej oceny, brak satysfakcji z wyników pracy, poczucie klęski, rozczarowanie, poczucie krzywdy i winy oraz obwinienia siebie za brak umiejętności pracy z ludźmi.

Jak to wygląda czyli proces wypalania:

Miesiąc miodowy – okres zauroczenia pracą i pełnej satysfakcji z osiągnięć zawodowych, dominują energia, optymizm, entuzjazm
Przebudzenie – czas, kiedy człowiek zauważa, że idealistyczna ocena pracy jest nierealistyczna, zaczyna pracować coraz więcej i desperacko stara się, by ten idealistyczny obraz nie uległ zaburzeniu
Szorstkość – realizacja zadań zawodowych wymaga w tym okresie coraz więcej wysiłku, pojawiają się kłopoty w kontaktach społecznych
Wypalenie pełno objawowe – rozwija się pełne wyczerpanie fizyczne i psychiczne, pojawiają się stany depresyjne, poczucie pustki i samotności
Odradzanie się – to okres leczenia ran powstałych w wyniku wypalenia zawodowego

ZASADY WSPIERAJĄCE ROZWÓJ

według Leonardo da Vinci czyli Michaela Gelba spisującego z notatek Leonardo

CURIOSITA

Nieugaszona ciekawość życia i pragnienie ciągłej nauki

Przemienić pożądanie (np. sukcesu) w namiętna ciekawość i zachwyt dla różnorodności
Wzbudzić w sobie silne pragnienie zrozumienia mechaniki i istoty rzeczy, zjawisk oraz świata ożywionego
Rozwijać zdolności do przekazywania wiedzy jako miary skutecznej obserwacji
Widzieć własne dzieło tak samo krytycznie, jakby się patrzyło na cudze (np. rysując, przyglądaj się swojej pracy w lustrze, bo wówczas wygląda jak obca
Uczyć się nowych języków udając dziecko lub naśladując przedstawicieli tego narodu

Zadania:

Prowadź pamiętnik do zapisywania myśli, spostrzeżeń i opinii, też szkicowania
Napisz sto istotnych dla ciebie pytań. Wybierz spośród nich 10, które wydają ci się najistotniejsze
Wybierz temat swojego życia i zadaj 10 pytań na jego temat
Obserwuj siebie np. przy myciu zębów, piciu, rozmowie z tą lub inna osobą. Zauważ, jak zmienia się twoje ciało w zależności od osoby i wraz z postępami obserwacji

DIMONSTRAZIONE

Konsekwentne sprawdzanie wiedzy drogą doświadczeń, wytrwałości i gotowości do uczenia się na błędach.

Pozwalanie sobie i innym na odkrywanie wiedzy drogą doświadczenia i szukanie spraw i rzeczy łamiących dotychczasowe przekonania
Być z duma „uomo senza lettere” (człowiekiem bez doświadczenia) i „discepolo della esperienza” (uczniem doświadczenia)
Szukanie własnych dróg, nie naśladowanie innych
Eksperymentować mimo niepowodzeń; akceptowanie, że niepowodzenie jest wpisane w szukanie nowego

Zadania:

Odpowiedz sobie na pytania: Które doświadczenie miało największy wpływ na daną strefę mojego życia? W jakie sposób je wykorzystałem? Czy mogłem to zrobić jeszcze inaczej? Czy obecnie mogę skorygować wysnute wówczas wnioski?
Badanie własnych przekonań: Wybierz trzy strefy np. natura człowieka, istota biznesu oraz proces uczenia się. Zapisz przynajmniej trzy swoje idee, które są kluczowe dla ciebie w danej dziedzinie. Następnie odpowiedz na pytania: Jak zrodził się ten pogląd? Dlaczego przy nim obstaję? Co mogłoby spowodować, że zmieniłbym zdanie? Które z moich przekonań budzą najżywsze emocje moje i innych?

SENSATIONE

Nieustanne wyostrzanie zmysłów, zwłaszcza wzroku, jako metoda wzmocnienia doznań.

Zadania:

Ćwicz wizualizację wyobrażając sobie swój ulubiony widok.
Ćwicz miękki wzrok (jak najszersze pole widzenia, nieostre)
Wsłuchuj się w dźwięki nie nazywając ich
Słuchaj dźwięków dopływających z bardzo daleka
Praktykuj milczenie
Wsłuchuj się w muzyce w motywy powstawania i uwalniania napięcia
Opisz zapachy, które czujesz właśnie teraz
Wsłuchaj się w kulturowe i historyczne tło powstawania muzyki
Powąchaj różne rzeczy z zamkniętymi oczami

Sprawdzenie:

Co planuję zrobić, by z upływem lat moje zmysły działały coraz ostrzej?

SFUMATO

Gotowość do zaakceptowania wieloznaczności, paradoksu, niepewności

Radzenie sobie z niepewnością wymaga inkubacji, odosobnienia, przerwania pracy. Dlatego praca bez przerwy jest przeciwko zasadzie sfumato.

Intuicja łatwiej godzi paradoksy niż logika (paradoksy są paradoksami z powodu przyzwyczajenia do praw logiki, ale intuicja ma mniej liniowe sposoby integracji informacji).

Jak wynika z badań profesora Westona, główna przyczyną błędów menadżerów w podejmowaniu decyzji było nie zwracanie uwagi na własne przeczucia.

Zadania:

Obserwuj swój lęk – objawy zagadywania, zanurzanie się w obsesyjnych fantazjach, złoszczenie się bez specjalnego powodu, sięganie po używki, popadania w poczucie winy?
Zastanów się na konkretnych przykładach: jaki jest stosunek pomiędzy radością i smutkiem? Bliskością a niezależnością? Wadami i zaletami? Dobrem i złem? Celem a drogą? Życiem a śmiercią?
Popatrz na portret Mony Lizy i uśmiechnij się tak jak ona. Jak się czujesz?

Sprawdzenie:

Jak coraz wytrwalej znosić twórcze napięcie, akceptować największe paradoksy, jakie niesie życie?

Zobacz również