Jak działa nasz mózg w stresie?

BUDOWA I DZIAŁANIE MÓZGU W STRESIE. 

By skutecznie kierować sobą i innymi, należy zrozumieć sposób, w jaki działa mózg. Gdy zrozumiemy nasze skuteczne (i nieskuteczne) przyzwyczajenia w tym zakresie, zaczniemy dostrzegać te same wzorce innych. Może się okazać, że jesteśmy bardziej empatyczni, cierpliwi i lepiej nam wychodzi pomaganie innym wyjść poza ich reakcje emocjonalne i przeszkody, by skuteczniej realizować własne cele. Ponadto zaczniecie zwracać uwagę na wyższe zamiary własne i innych. Będziecie w stanie zachęcać do wewnętrznego rozwoju i osiągania rezultatów w świecie rzeczywistym.

Obraz przedstawiony poniżej jest nieco metaforyczny i bardzo ogólny. Badacze zajmujący się mózgiem powiedzieliby, że różne obszary działania mózgu są o wiele bardziej złożone. Jednak system kontroli i myślenia, który opisujemy jest dość użyteczny w opisie rzeczywistych zagadnień związanych z myśleniem i odczuwaniem, oraz historycznych relacji i rozwoju nawyków myślowo-mózgowych.

Umiejętność udzielania wsparcia samem sobie i innym opiera się w dużej mierze na zrozumieniu działania mózgu. Ludzie mają trzy fizyczne mózgi, jeden wewnątrz drugiego, które posiadają wyjątkowe funkcje tworzące podstawę systemu umysłowego rozwijającego się razem z dojrzewaniem. Wszyscy ludzie posiadają ów system potrójnego mózgu, obejmujący:

• Mózg retykularny (mózg gadzi)
• Mózg emocjonalny
• Korę mózgową

Posiadamy także czwarty system, który można nazwać systemem integralności, który wchodzi do gry, gdy świadomie integrujemy wszystkie trzy mózgi dzięki wewnętrznemu uporządkowani9u skierowanemu na realizację ważnego celu.

Mózg gadzi – ten najstarszy, wewnętrzny mózg dzielimy ze wszystkimi zwierzętami. Ta część mózgu ewoluowała przez ostatnie 100 milionów lat. Jego główna funkcja jest opieka nad ciałem i dbałość o jego bezpieczeństwo. Tak więc mózg retykularny działa w momencie, gdy odczuwamy lęk i reagujemy automatycznie stając do walki, uciekając lub zamierając. Jego siłą jest zdolność zmuszenia nas do szybkiego działania w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia, może to odbyć się nawet poza naszą świadomością. Choć ów mózg odpowiada za reakcje, które zapewniają nam bezpośrednie bezpieczeństwo fizyczne, często może go zmylić wyobrażone zagrożenie.

Mózg emocjonalny – wyznacza życie emocjonalne ssaków. Zaczął się rozwijać pod koniec epoki dinozaurów, co najmniej 50 milionów lat temu. Istotną cecha mózgu emocjonalnego jest dążenie do tego aby wszystko pozostało takie samo. Jego funkcją jest tworzenie chęci utrzymania długofalowych zwyczajowych wzorców zachowań. Gdy czujesz opór przed zmianą, działa w umyśle mózg emocjonalny.

Inną istotna cecha mózgu emocjonalnego jest myślenie w kategoriach tak/nie, dobre/złe. Nie dostrzega on odcieni szarości – nie mam miejsca na kompromis.

Będą coachem dla siebie i innych powinieneś pamiętać o potężnej ewolucyjnej współpracy pomiędzy mózgiem gadzin a mózgiem emocjonalnym (ssaczym). Te dwa silnie powiązane układy są w stanie praktycznie przejąć kontrolę nad całym ciałem, jeśli tylko poczują się zagrożone.

Kora mózgowa – by utrzymać koncentrację na przyszłości, zrealizować do końca plany i osiągnąć cele, musimy wykorzystać zdolności twórcze systemu lewej/prawej półkuli mózgowej, które tworzą razem korę mózgową.

Ów system liczy sobie tylko 2-2,5 miliona lat. Jest zatem młody w porównaniu do dwóch poprzednich. Kora mózgowa zajmuje większą część jamy mózgowej i posiada 16 bilionów połączeń neuronowych. To ona jest jednak odpowiedzialna za cywilizację, sztukę i naukę. Jest to miejsce gdzie powstają racjonalne myśli oraz twórcze impulsy. Kiedy dokonujemy zmiany lub rozpoczynamy proces twórczy, musimy odwołać się do kory.

Podstawowy problem z naszym mózgiem jest taki, że reakcja „walcz lub uciekaj” za która odpowiedzialny jest mózg gadzi i ssaczy jest włączana za każdym razem, gdy chcemy zerwać ze starymi, bezpiecznymi metodami. Mózg jest tak skonstruowany, że każde nowe wyzwanie czy też okazja wiąże się z pewna dozą strachu. Nieważne, czy wyzwanie polega na rozpoczęciu nowej pracy czy spotkaniu nowej osoby, dostęp do kory mózgowej, stanowiącej „myślącą” część mózgu, jest blokowany lub ograniczany. Dobra wiadomość jest taka, że można nauczyć się jak skutecznie wykorzystywać cały mózg 🙂