JAK ZMIENIĆ SWOJE NAWYKI

Budowanie nowych nawyków nie jest proste głównie dlatego, że są w nas mocno zakorzenione, w rezultacie powodując przesiadywanie do późna, odkładanie realizacji zadań na ostatnią chwilę, częste sprawdzanie skrzynki mailowej czy odwiedzanie stron internetowych i portali społecznościowych.

Złożoność problemu polega na tym, że raz utrwalonego nawyku NIE DA SIĘ POZBYĆ.

Jakie jest zatem rozwiązanie? Co zrobić, gdy już wiemy, że mamy niekorzystny dla nas nawyk? Niekorzystny nawyk trzeba zamienić na korzystny. To niestety jedyny sposób.

Brak organizacji i działanie na ostatnią chwilę zastąpić planowaniem z listami i harmonogramem. Ciągłe sprawdzanie skrzynki mailowej, przeglądanie stron www i inne rozpraszacze – pracą w blokach i skupieniem na jednym zadaniu w określonym czasie. Odkładanie realizacji zadań i projektów na ostatnią chwilę – połykaniem żaby z samego rana, czyli zajmowaniem się najważniejszymi zadaniami na początku naszej pracy.

Praca z nawykiem, czyli zmienianie starego nawyku i zastępowanie go nowym, składa się z czterech kroków, definiujących pętlę nawyku.

Pętlę nawyku tworzą: wskazówka, zwyczaj i nagroda.

Jeśli Twoim nawykiem, którego chcesz się pozbyć jest na przykład zwyczaj ciągłego odrywania się od pracy, to prawdopodobnie oznacza to, że takie działanie związane jest z nagrodą – w tym przypadku przypuszczalnie przerwą w pracy, oderwaniem się od trudnego zadania etc. Co będzie stanowiło wskazówkę, czyli co wyzwoli Twój zwyczaj? Może to być zmęczenie lub znudzenie pracą. Może to być powiadomienie, wyświetlone na ekranie komputera. Może to być dźwięk dzwonka w telefonie. Może to być niestety bardzo wiele rzeczy, z których nie do końca zdajemy sobie sprawy

KROK PIERWSZY

Identyfikacja zwyczaju

Zwyczaj bywa najprostszy do zidentyfikowania – to zachowanie, które chcesz zmienić (na przykład sprawdzanie poczty e-mail co kilka minut). Pętla nawyku powoduje, że samo podjecie decyzji o eliminacji zwyczaju nie będzie skuteczne – zwyczaj ma miejsce, ponieważ przypisana jest do niego nagroda. Trzeba zatem sprawdzić, co stanowi nagrodę.

KROK DRUGI

Eksperymentowanie z nagrodami

Nagrody silnie działają, ponieważ zaspokajają często nieuświadomione pragnienia. Przeglądanie stron internetowych lub portali społecznościowych może dostarczać satysfakcji w postaci przerwy od pracy, ale równie dobrze zaspokajać poczucie bycia ważnym i potrzebny. Aby dowiedzieć się, które z pragnień jest zaspokajane, trzeba przetestować nagrody na sobie.

Jak wygląda to w praktyce?

Kolejne oderwanie się od pracy w celu sprawdzenia poczty czy portalu internetowego należy zmienić w taki sposób, by przyniosło odmienną gratyfikację. Może to być wstanie od biurka i posłuchanie energetycznej muzyki; wstanie i wykonanie telefonu; wstanie i przeczytanie ciekawego artykułu, zamieszczonego w gazecie firmowej, albo wstanie i zjedzenie wartościowego posiłku. Samo oderwanie oczu od komputera powinno stanowić nagrodę.

Codziennie należy testować inne zachowanie, by zweryfikować, jaka motywacja kieruje nawykiem – przerwa w pracy, kontakt z ludźmi czy potrzeba bycia zauważanym przez innych?

KROK TRZECI

Wyizolowanie wskazówki

To jeden z trudniejszych etapów zmiany nawyków. Wokół mogą znajdować się tysiące wskazówek, powodujących uruchamianie określonego przyzwyczajenia, z których nie do końca zdajemy sobie sprawę. Badania naukowe wykazały, że wskazówki należą do jednej z pięciu kategorii:

lokalizacja, czas, stan emocjonalny, inni ludzie, bezpośrednio poprzedzające wydarzenie.

Warto zapisać pięć poniższych pytań i odpowiadać na nie codziennie, sprawdzając swoje zwyczaje; dzięki temu możliwa stanie się weryfikacja powodów uruchomienia nawyku.

Pytania:

Gdzie jesteś?

Która jest godzina?

Jaki emocje odczuwasz?

Kto jest wokół?

Jakie działania poprzedziły Twoje zachowanie?

KROK CZWARTY

Budowa planu

Poprzednie kroki zdefiniowały zwyczaj, wskazówkę uruchomienia zwyczaju oraz nagrodę. Pora na zmianę zachowania, czyli w miejsce dotychczasowego nawyku zbudowanie innego, który – uruchamiany podobną wskazówką – dostarczy korzyści zaspokajających pragnienie, z tą różnicą, że zwyczaj będzie nowy i bardziej pożądany.

Jeżeli odwiedzanie portali internetowych zaspokajało dotąd Twoje pragnienie bycia z ludźmi, nowym nawykiem może być kilkuminutowa rozmowa telefoniczna z ważną dla Ciebie osobą.

Jeśli odczuwałeś potrzebę docenienie, bycia potrzebnym i zauważonym, nowym nawykiem może być czytanie wiadomości e-mail od klientów, którym pomogłeś lub przełożonych, którym dostarczyłeś oczekiwanych rezultatów.

Jeśli była to należna przerwa w pracy, nowym nawykiem może być pięciominutowy spacer albo zaparzenie sobie kawy.

Aby to zrobić, należy opracować sobie plan. Przykład:

Po przepracowaniu czterech godzin wstanę od biurka i zjem wartościowy posiłek.

Dodatkowo możesz ustawić budzik, przypominający o rozpoczęciu i zakończeniu przerw.

Jeśli jesteś zainteresowana/-y większą ilością informacji na ten temat zapraszam Cię do zapoznania się z fenomenalną książką na temat nawyków „Siła nawyku”, której autorem jest Charles Duhigg.

Zobacz również