Lider projektu, menedżer projektu — na pierwszy rzut oka to oczywiste synonimy. Prawda jest jednak zupełnie inna, bo lider i menedżer to z definicji dwie zupełnie inne funkcje, choć mogą łączyć się w jednej osobie. Czy wiesz, jaka jest twoja rola na czele zespołu?
Jakie określenia kojarzą się ze słowem lider? Charyzmatyczny, silny, porywający. Te tropy wstępnie naprowadzają na to, jaką rolę w zespole odgrywa lider. To osoba, która ma wizję rozwoju i potrafi ją zaszczepiać w ludziach. To ktoś, kto dzięki swojemu zapałowi i głębokiej wierze w sukces produktu potrafi zmotywować pracowników. Cechy dobrych liderów sprawiają, że szybko zaskarbiają sobie zwolenników, którzy chętnie podążą w wyznaczanym przez nich kierunku. Jednym z najlepszych przykładów osobowości lidera jest Steve Jobs. Jego wizja, pasja i zdolność motywowania zespołu pozwoliły na stworzenie innowacyjnych produktów, które odmieniły branżę technologiczną.
Liderzy to często osoby wyróżniające się z tłumu, ekscentryczne. Zwykle posiadają również kreatywne zainteresowania. Jednym słowem — trudno przeoczyć kogoś takiego w grupie przypadkowych osób.
Menedżer to osoba, która stoi na czele konkretnego projektu lub stałego zespołu. Jego rola polega na zarządzaniu ludźmi „dzień po dniu” i wdrażaniu w życie wizji lidera. To ktoś, kto świetnie rozdziela pracę, potrafi ją egzekwować i podejmować szybko decyzje tak, aby dostarczać na czas gotowe produkty. Bierze pod uwagę zasoby, budżet i czas, by projekt przyjął realną formę. Menedżerowie nie muszą mieć zwolenników, stoi za nimi bowiem potencjał w postaci podwładnych, wśród których cieszą się autorytetem.
Cecha dobrego menedżera to analityczny umysł. Widzą w ludziach słabe i silne strony, a dzięki temu potrafią w pełni wykorzystać ich potencjał. To zazwyczaj osoby bardzo opanowane, budzące respekt. Tim Cook, następca Jobsa w Apple, świetnie obrazuje cechy skutecznego menedżera. Jego zdolności organizacyjne i dbałość o detale umożliwiły firmie stabilny rozwój i utrzymanie wysokiej jakości realizacji produktów, które Jobs wcześniej zaplanował.
Menedżer i lider pozornie się antagonizują. Pierwszy działa według ściśle określonych zasad, drugi je łamie. Menedżer minimalizuje ryzyko, lider nie boi się go podejmować. Prawda jest jednak taka, że aby firma lub konkretny dział sprawnie funkcjonowały, muszą mieć ich obu na pokładzie.
Sam lider, nawet mający najlepszą wizję produktu na rynku, nie zdoła jej wdrożyć bez zdolności menedżerskich i technicznej wiedzy na temat urzeczywistnienia projektu.
Z kolei menedżer bez lidera jest jak sprawny sternik okrętu nieposiadający kompasu – prędzej czy później wywiedzie firmę na mieliznę. Dlatego tak istotne jest, abyś zdawał sobie sprawę z tego, jaką rolę odgrywasz i poszukał swojej „drugiej połówki”, która w rzeczywistości wesprze twoją pracę.
Masz cechy dobrego lidera, jeśli: nie boisz się zmian, chętnie łamiesz zasady, jesteś nastawiony na innowacje, ludzie chętniej cię słuchają, masz zdolności przywódcze. Masz cechy dobrego menedżera, jeśli: od innowacji wolisz sprawdzone ścieżki, trzymasz się wypracowanych zasad, jesteś nastawiony na wyniki, ludzie opierają się na twoim autorytecie, masz zdolności organizacyjne.
Jest wąska grupa ludzi, która łączy w sobie rolę lidera i menedżera. Najczęściej są to osoby, które od początku były wizjonerami, a w trakcie lat praktyki nabrały zdolności technicznych i umiejętności zarządzania projektami. Bardzo często na tym etapie swojego rozwoju rzucają się na głęboką wodę i zakładają własne firmy.
Odwrotna ścieżka – w której menedżer staje się liderem – jest o wiele rzadsza, ponieważ bycie charyzmatycznym przywódcą wynika bardziej z charakteru niż ze zdobytej wiedzy i umiejętności. Nawet takie sytuacje czasem się jednak zdarzają; na przykład po przejściu doświadczenia zmieniającego życie.
Takie osoby są niezwykle cenne, mogą bowiem automatycznie zacząć wprowadzać wizję w życie, unikając błędów w komunikacji. Co więcej, wiedzą, co realnie można wprowadzić na rynek, mają więc cenną wiedzę, której często brakuje zapalczywym liderom, którzy chcą zrealizować niemożliwy pomysł. Jeżeli czujesz, że możesz mieć zadatki na osobę, która łączy w sobie te dwie kluczowe dla firmy role, powinieneś zrobić wszystko, by je w sobie rozwinąć. Pomóc może Ci w tym doświadczony coach, który realnie oceni twoje silne i słabe strony i wskaże Ci drogę rozwoju.
Autor: Marcin Makowski
Nie można jednoznacznie stwierdzić, kto jest „wyżej” – lider i menedżer pełnią różne, uzupełniające się role. Lider inspiruje, wyznacza kierunek i motywuje zespół, natomiast menedżer zarządza codziennymi działaniami, dba o realizację planu, zasoby i terminowość. Obie funkcje są równie ważne i zależne od siebie, aby zespół osiągnął sukces.
Prawdziwy lider to osoba, która inspiruje i motywuje innych do działania dzięki swojej wizji, charyzmie i zaangażowaniu. To ktoś, kto potrafi zbudować zaufanie, wskazać kierunek rozwoju i zaszczepić w zespole wiarę w sukces. Lider nie tylko przewodzi, ale także wspiera, słucha i dostrzega potencjał w ludziach, pomagając im w pełni wykorzystać swoje możliwości.
Menedżer musi mieć umiejętności organizacyjne, aby efektywnie zarządzać czasem, zasobami i zespołem. Musi potrafić podejmować szybkie i trafne decyzje, delegować zadania, a także egzekwować ich realizację. Ważne są także zdolności komunikacyjne, analityczne myślenie, rozwiązywanie problemów oraz umiejętność motywowania zespołu i budowania autorytetu poprzez konsekwencję i profesjonalizm.